‘Wist ik wel wat ik zei toen ik hem eeuwige trouw beloofde?’

Tekst: Jeanette de Korte en Wilfred Hermans

Een tijdje geleden kregen we een bericht van Elsje van Zoest (44). Ze volgt ons online en herkent zich niet helemaal in de geschreven blogs en verhalen waarin het geliefden voor de wind lijkt te gaan. Het huwelijksleven van Elsje verliep namelijk heel anders… Een paar maanden na de heerlijke trouwdag veranderde haar toekomstbeeld compleet. Ze trof haar man Robert (50) thuis, halfzijdig verlamd, hangend in de stoel aan. Boosdoener: een zeer ernstige hersenbloeding. Op de dag dat ze het ziekenhuis verlaten, realiseren ze zich nog niet dat hen een leven vol zorg wacht. Elsje gunt ons een kijkje achter haar voordeur, om te laten zien voor welke enorme uitdagingen je als geliefden vroeg of laat óók kunt komen te staan… “Blijf vechten voor je huwelijk,” besluit ze.

Hoe het begon

Elsje: “Na vijf jaar verkering trouwden we op 27 juni 2000. We waren jong en hadden volop plannen voor de toekomst. Onze huwelijksdag was prachtig en we genoten van de gezelligheid met onze families en vrienden. We beloofden elkaar trouw in voor- en tegenspoed, vol overtuiging. Ondanks de hobbels die we tijdens onze verkeringstijd hadden gekend, keken we vol vertrouwen naar de toekomst.

“We beloofden elkaar trouw in voor- en tegenspoed, vol overtuiging.”

In november 2000 kreeg Robert last van uitval aan zijn linkerzijde, en hoofdpijn. In eerste instantie dachten we dat dit te maken kon hebben met een ernstig ongeluk dat hij tien jaar eerder had gehad. De huisarts stuurde hem twee keer naar huis met de diagnose voorhoofdsholteontsteking, maar na de derde keer werd hij direct doorverwezen naar de neuroloog. Deze verbood Robert om te werken en auto te rijden omdat de symptomen leken op epilepsie. Hij zou binnenkort een MRI-scan krijgen.”

Afscheid nemen

“Op 29 november werd ik gebeld door mijn schoonvader dat ik direct naar huis moest komen omdat er iets mis was met Robert en het er niet goed uitzag. Ik reed snel naar huis en vond Robert half verlamd hangend in zijn stoel. Toen de huisarts arriveerde, belde hij direct een ambulance. In het ziekenhuis dacht men eerst aan een ernstige migraineaanval. Robert had verschrikkelijke hoofdpijn en werd opgenomen op de medium care. Ik zag hem veel pijn hebben en mocht hem niet aanraken.”

De volgende dag ondergaat Robert een CT-scan, waarna hij en Elsje in een achtbaan van emoties terechtkomen. Robert heeft een zeer ernstige hersenbloeding gehad en de komende dagen zijn cruciaal. Elsje: “Op 22-jarige leeftijd, net 5 maanden getrouwd, moet ik beslissingen nemen voor mijn man. Het is een onzekere tijd waarin ik me bijvoorbeeld afvraag: wist ik wel wat ik zei toen ik hem eeuwige trouw beloofde? Het idee dat ik hem zou kunnen verliezen, komt keihard aan. Na drie maanden ondergaat Robert een gevaarlijke en uren durende hersenoperatie, waarbij we afscheid nemen van elkaar in de operatiekamer.”

“Op 22-jarige leeftijd, net 5 maanden getrouwd, moet ik beslissingen nemen voor mijn man.”

Robert overleeft de operatie, maar raakt wel volledig verlamd aan zijn linkerkant. Er volgt therapie en een tweede operatie. Uiteindelijk blijkt dat Robert een dusdanig zeldzame vaatafwijking heeft dat zelfs de wereldtop neurochirurgie er niets aan kan doen. Elsje krijgt te horen dat de operatierisico’s te groot zijn en dat hij het niet zou overleven. “Artsen adviseerden ons om te leven met de resterende verschijnselen en epilepsie. Ze waarschuwden ons dat Robert binnen 10 tot 15 jaar weer een bloeding zou kunnen krijgen, maar dan fataal. Dus daar stonden we dan, 23 en 29 jaar oud, nog niet beseffend dat er een leven vol zorgen zat aan te komen.”

Kostwinner en vrouw, mantelzorger en moeder

“De eerste zeven jaar van ons huwelijk waren geen vetpot. We mochten nog twee kinderen krijgen, maar het was zoeken naar de balans. Robert ging door de UWV-molen en werd honderd procent afgekeurd. Als vrouw én kostwinner had ik opeens een man die niet meer voor de kinderen kon zorgen. Hij deed z’n best om het huishouden bij te houden, maar lag vaak op bed omdat zijn hersenletsel hem te veel werd.

“Er is geen sprake meer van een echte samenwerking, de taken zijn al jaren niet meer verdeeld.”

Ondertussen was onze man-vrouwrelatie sowieso al totaal veranderd na Robert’s hersenbloeding. Robert werd en is heel afhankelijk van mij, ook qua lichamelijke verzorging. Hij vergeet vaak dingen, mist overzicht. Ik doe bijna alle huishoudelijke taken, communicatie met school, sociale ontmoetingen, kerk, afspraken bij artsen en dergelijke. Robert wil wel meedoen, maar het lukt niet. Hij leunt en vertrouwt op mij. Er is geen sprake meer van een echte samenwerking, de taken zijn al jaren niet meer verdeeld.”

Evenveel rechten

Elsje: “Door verkeerde medicatie tegen epilepsie belandde Robert twee keer op het randje van de dood. Heftige momenten, waarin ik opnieuw afscheid van hem nam, zonder dat hij me kon horen. We realiseerden ons toen dat we nooit boos moesten weggaan of slapen. Ondertussen moesten we afscheid nemen van het leven dat we voor ogen hadden en daar over rouwen.

“We realiseerden ons toen dat we nooit boos moesten weggaan of slapen.”

Ik moest mijn plek vinden en leren om Robert niet alleen als patiënt te zien, maar als mijn man, de vader van onze kinderen, met evenveel rechten als ik. Hij wilde weten hoe het met hen ging op school en in hun leven. Ik moest Robert blijven betrekken bij wat we als gezin deden, zodat hij onderdeel van ons leven bleef, ook al stond hij er vaak buiten. Robert moest accepteren dat zijn kinderen meer voor hem zorgden dan andersom.”

In gezondheid én ziekte

“In 2011 kreeg ik een ernstig ongeluk waarbij ik beide armen verbrijzelde en schade aan mijn rugzenuw opliep. Ik kon twee jaar lang niet voor ons gezin zorgen. Een heftige tijd! Ik heb beloofd er voor hem te zijn in gezondheid en ziekte, in voor- en tegenspoed. Dat houd ik voor ogen. Tegelijk moest ik leren om de man te blijven liefhebben die Robert werd; door alles heen zijn ware karakter blijven zien.

“We zochten elkaar steeds weer op in liefde en bleven praten over wat ons bezighield.”

De dalen waren enorm en soms zijn er nog steeds dalletjes, ook in mijn geloofsleven. Maar: we zochten elkaar steeds weer op in liefde en bleven praten over wat ons bezighield. Daar gingen jaren overheen, inclusief psychologische hulp.”

Blijf vechten voor je huwelijk

“Na 23 jaar huwelijk kunnen we nu zeggen dat we emotioneel gezien in rustiger vaarwater zijn gekomen. We kennen elkaar door en door. Wat ik wil doorgeven, is dit:

• blijf vechten voor je huwelijk
• weet dat niet alles maakbaar is
• geniet van de kleine dingen
• wees tevreden met elkaar, zelfs als je soms geïrriteerd raakt door elkaars gebreken. Bedenk dat jij ook je eigen gebreken hebt.
• raak je elkaar kwijt? Zoek elkaar weer op, desnoods met hulp.

Je bent aan de reis van het huwelijk begonnen en dan zullen er dalen komen, bij de één diepere dan bij de ander. Iemand zei ooit tegen me: ‘Je krijgt niet meer dan je dragen kunt’. Nou, soms schrééuwde ik naar God dat ik het niet meer aankon, dat Hij te veel gaf! Maar het allerbelangrijkste wat we hebben ontdekt, is: God gaat altijd met ons mee, zelfs in die dalen. Robert voelde zich altijd dicht bij zijn Hemelse Vader. Ik vocht als Jacob met God, maar Hij droeg ons in de moeilijkste momenten; zoals een adelaar haar kuikens uit het nest gooit om ze te leren vliegen, maar ze als een liefdevolle moeder opvangt als ze te pletter dreigen te vallen.”

Wil je ook graag je verhaal over je relatie met ons delen? Stuur dan een mail naar wilfredhermans@gmail.com. In overleg kunnen we kijken of we je verhaal kunnen plaatsen.

Gerelateerde berichten