Het Ezau syndroom

Tekst – Jolke en Ellies Bomhof

“Bijna 40 procent van de huwelijken strandde de afgelopen jaren in een echtscheiding.”[1]

Waarschijnlijk zul je niet eens verbaasd zijn als je deze zin leest. Dat mensen scheiden is inmiddels vrij normaal en in ieder geval maatschappelijk geaccepteerd. Dat er achter elke scheiding twee levensechte personen zitten, met een eigen verhaal en met hun eigen pijn en verdriet, is wat moeilijker te bevatten. In 2022 trouwden er volgens het CBS in Nederland 706.000 echtparen.[2] Dat is de helft van zo’n 50 jaar geleden, maar toch hebben we het nu nog steeds over 1.412.000 individuen. Als 40% daarvan scheidt, hebben we het over 564.800 mensen. 564.800 verhalen. 564.800 levens.

Hoe weet ik eigenlijk zeker dat het mij niet zal overkomen?

Tot een aantal jaar geleden hadden wij echter nog nooit een scheiding van dichtbij meegemaakt. Wij zijn zelf ‘gelukkig getrouwd’ en allebei onze ouders zijn ook nog tevreden met elkaar. Maar toen kwam ons zusje er een aantal jaar geleden alleen voor te staan door een scheiding. En we zien ‘opeens’ ook vrienden om ons heen die het niet meer zo leuk hebben samen. De twijfel die je als omstanders dan kunt ervaren is: hoe weet ik eigenlijk zeker dat dit mij niet zal ‘overkomen’? Wij willen een paar gedachten daarover delen.

Zijn we nog verbonden?

Het frustreert ons dat je als vrienden of familie van elkaar soms helemaal niet in de gaten hebt dat het slecht gaat met iemands relatie. Hoe kan het dat je ver van elkaar verwijderd kunt zijn, terwijl je denkt dat je verbonden bent? Komt dat omdat onze relaties oppervlakkiger zijn dan vroeger? Dat we in een individualistische samenleving leven waar je uiteindelijk toch je eigen boontjes moet doppen? Of zijn we zo snel afgeleid en zo druk dat we eigenlijk nooit echt tijd hebben voor elkaar?

Wij denken dat de uitvinding van de smartphone en ‘overal online kunnen zijn’ een ontzettend grote invloed op relaties heeft, niet alleen op relaties met onze vrienden en familie, maar ook als man-vrouw. We hebben nu overal verbinding, maar zijn we werkelijk geconnect? Of is je telefoon een drug waardoor je bijna altijd verdoofd of afgeleid kunt zijn van je echte problemen? Een virtuele wereld waarin je je kunt verschuilen zodat de echte wereld je niet overweldigd? Waardoor je ruzies met je partner zo lang mogelijk uit de weg kunt gaan, totdat er geen toenadering meer mogelijk lijkt?

Is verbinden gemakkelijk?

Wist je dat ruzies thuishoren in een gezonde relatie? Relaties zijn lastig. Je hebt alleen nogal een andere kijk nodig om onenigheid met je partner te zien als een teken van een gezonde relatie. Je zou zelfs kunnen zeggen dat het tegennatuurlijk is ten opzichte van wat een relatie in eerste instantie is.

We hebben de neiging om relaties aan te gaan met wie we een klik hebben. Met mensen aan wie we ons relateren. Dat is de kern van het woord relatie. Vriendschappen ontstaan door gedeelde interesses. We voelen ons verbonden door de dingen die we gemeen hebben. Maar is het mogelijk om verbondenheid te vinden op de plekken waar we van mening verschillen? Je wordt verliefd op de overeenkomsten die je hebt met je man of vrouw. Je moet leren houden van de verschillen tussen jullie.[3] Dat is hard werken en ja, we wisten al dat ‘liefde’ een werkwoord is.

Kan het niet makkelijker?

Maar de online wereld vertelt ons dat het leven niet zo moeilijk hoeft te zijn. Er is een quick fix. Online kunnen we altijd iemand vinden die wil luisteren, of die een ruimer (gefundeerd of niet) perspectief heeft op seksualiteit. Er zijn overal andere mannen of vrouwen om te bekijken zonder directe desastreuze gevolgen voor ons huwelijk, en… er is overal bewijs te vinden dat er anderen zijn die het echt beter voor elkaar hebben.

Heeft God ons geluk voor ogen?

En zodra je die telefoon weglegt, ontkom je niet aan die gedachten die een weg naar binnen vinden, die langzaam maar zeker doorsijpelen en wortelen in je hart, de eeuwenoude leugen: “Is het echt zo dat je zult sterven als je van die verboden vrucht eet? Is het niet zo dat als je wel eet, je de waarheid zult ontdekken? Gods wet is misschien toch een beperking op je leven. Heeft God écht jouw geluk voor ogen?”[4]

Wij horen vrienden in echtscheiding dit nu letterlijk zeggen. “Is dit wel echt wat God zegt? Ben ik niet jarenlang voorgelogen? Er is toch veel meer vrijheid als ik het op mijn eigen manier doe?” Is het niet verbazingwekkend dat wij, opgegroeid in de kerk en jarenlang actieve en overtuigde christenen, nog net zo makkelijk vallen voor die eeuwenoude leugen van de duivel? En laat ik erbij zeggen dat dit niet alleen geldt voor die vrienden in een scheiding. Allemaal geloven we die leugen maar al te vaak op verschillende gebieden van ons leven.

Op basis van Hebreeën 12 wordt deze verleiding ook wel het ‘Ezau syndroom’ genoemd. Dat is een fantastische term. In de woorden van The Message staat er in Hebreeën 12: 16 – 17: “[Het is] de verleiding dat je Gods levenslange geschenk inruilt om je korte termijnbehoeften te bevredigen. Je weet maar al te goed hoeveel spijt Ezau naderhand had van die impulsieve daad, en hoe hij naar Gods zegen verlangde – maar toen was het te laat, tranen hielpen niet meer.”[5]

Wat is Gods droom voor het huwelijk?

Dus, moeten we dan toch instemmen met de aloude uitspraak: ‘Scheiden, niet doen!?’ Als de Farizeeën Jezus de vraag stellen of het oké is om te scheiden, antwoordt Jezus: “Je stelt de verkeerde vraag. De vraag die je zou moeten stellen, is: ‘Wat is Gods droom voor het huwelijk?’”[6]

Ook al kunnen we het op zoveel manieren verprutsen, Gods droom voor ons is dat het huwelijk een zegen voor ons is. Maar niet een individualistische zegen. Jezus’ weg is altijd de weg waarin we een ander dienen. The Message vertaling zegt dit zo mooi in 1 Korinthe 7. Allereerst benadrukt Paulus hier dat seks alleen écht veilig is binnen de context van het huwelijk. Zelfs zonder smartphone begreep hij dat “in een wereld vol seksuele chaos” alleen seks waarbij een belofte van trouw is gedaan, echt bevredigend is.

Daarnaast zegt hij: “Het huwelijk is niet geschikt om op ‘je eigen strepen te gaan staan’. Het huwelijk is een beslissing om de ander te dienen, zowel in bed als daarbuiten.”[7] Het huwelijk is een afspiegeling van Jezus en Zijn kerk.

En dan besluit Paulus: “Wens niet dat je ergens anders zou zijn, of met iemand anders. Waar je nu bent, is waar God je hebben wil. Leef, gehoorzaam, heb lief en geloof op die plaats. God is bepalend voor jouw leven, niet je burgerlijke staat.”[8]

Au, dit is pijnlijk als het op dit moment niet lekker gaat in jouw huwelijk. En tegelijk is het bemoedigend. God ziet je situatie, of je nu getrouwd of gescheiden bent, en Hij kent jou. God is bepalend voor jouw leven.

Mag Jezus Heer zijn is jouw huwelijk?

Dus eindigen we met een vraag. Niet omdat wij het antwoord weten of omdat wij verder zijn dan onze vrienden. Helaas hebben we geen quick fix voor je. Maar dit is een relevante vraag voor iedere volgeling van Jezus: “Staat Christus centraal in ons leven? Mag Hij Heer zijn, ook in ons huwelijk?”

De Bijbel is nog steeds relevant. Bijbelse grenzen zijn er niet om ons te beperken. Het verlossingsverhaal dat Instagram en de media ons vertelt, is: “Bevrijd jezelf.” Ben jij dat ook gaan geloven? Het klinkt niet sexy, maar er is een waarheid voor alle tijden en voor alle mensen: gehoorzaamheid aan God is de sleutel voor al het menselijk geluk. Voorganger Kees Kraayenoord zei het pas zo[9]: “Seksualiteit is een groot, kwetsbaar en persoonlijk onderwerp, waar we als mensen allemaal mee te maken hebben. Het komt met grote vragen, zoals: ‘Wat is het doel van relaties, seks, het huwelijk, single zijn, het gezin? (…)’ Deze en andere grote vragen kunnen we in dit leven zonder Jezus of met Jezus proberen te beantwoorden. Zijn uitnodiging is Hem, in deze chaotische wereld waarin zoveel uiteenlopende meningen zijn, te volgen. Zijn weg leidt tot herstel en een vol en volwaardig leven.”

Je hoeft het niet alleen te doen

We hebben iets gedeeld over vier mensen in ons leven, vier van die 564.800 individuen. Maar de verhalen, de pijn en ellende achter de cijfers hebben we je natuurlijk bespaard. De ellende van die vier is al genoeg om te beseffen dat geen één verhaal hetzelfde is en dat we in een gebroken wereld leven waar we veel meer genade voor elkaar nodig hebben. Want niemand van ons weet hoe het leven loopt. En ook beseffen we hierdoor misschien dat het onmogelijk is om het leven alleen te doen. Sterker nog, niemand van ons kán het alleen. Hoe gaaf is het dat er mensen zijn die zich (vrijwillig) inzetten voor Ruimte voor je Relatie? Overweeg de wijze raad uit Efeze 6, waar Paulus zegt dat we een gevecht voeren op leven en dood (…) en dat we meer tegenstand te duchten hebben dan je in je eentje aankunt. Aanvaard alle hulp die je kunt krijgen, elk wapen dat God je heeft gegeven, zodat je als alles voorbij is nog steeds rechtop staat” (vers 10-18 MSG).

Bronnenlijst

[1] Eerste Google hit als je zoekt op ‘scheidingspercentage Nederland’.
[2] https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/dashboard-bevolking/levensloop/trouwen
[3] Dit komt uit het boek Genade in grijs gebied van Mike Donehey.
[4] Lees Genesis 3 maar.
[5] Hebreeën 12:16-17 (The Message NL).
[6] Uit Liefdeologie, John Mark Comer – blz. 21 (als je meer wilt ontdekken over het doel van het huwelijk, een aanrader).
[7] 1 Korinthe 7:2-6 (The Message NL).
[8] 1 Korinthe 7:17a (The Message NL).
[9] Mozaiek0318 organiseerde een aantal avonden over het onderwerp ‘seksualiteit’ welke zijn terug te kijken op https://0318.mozaiek.nl/inerehersteld/seksualiteit, bekijk studie-avond 4 over o.a. het onderwerp seksualiteit en huwelijk

Wie zijn Jolke en Ellies?

Jolke en Ellies zijn 15 jaar getrouwd, hebben twee kinderen en zijn in 2018 samen een uitgeverij gestart, Unravel Publishers waarmee ze mensen willen helpen groeien in het avontuur van het leven. Eerder verscheen er al een boekentip van het boek Liefdeologie. Dit boek is ook door Jolke en Ellies uitgegeven.